प्रत्येक पालकांना वाटतं की आपल्या मुलांची वागणुक चांगली असावी किंवा समाजात ती संस्कारी घरातील मुलं म्हणून वावरावीत.
शिवाय चांगली शिस्त लावल्यास मुलं चांगलं शिकून मोठं होतील, आई-वडिलांचं नाव मोठं करतील आणि एक चांगला माणूस म्हणून पुढे येतील.
तुम्हालाही आपल्या मुलांना लहान वयातच चांगली शिस्त लावायची असेल तर एक्सपर्ट्सनी सांगितलेले हे उपाय तुमच्यासाठी नक्कीच लाभदायक ठरू शकतात.
मुलांना शिस्त लावणे हे कोणत्याही पालकांसाठी एक मोठे दिव्य कामच असते.
कारण ही गोष्ट दिसायला जरी सोपी असली तरी जास्त अवघड असते.
पालकांना वाटते की मुलांना मारून,धाक दाखवून,ओरडून आपण त्यांना शिस्त लावू शकतो पण काळानुसार आता ही पद्धत मागे पडत चालली आहे.
आताच पिढी ही जास्त संवेदनशील आणि हुशार आहे. अगदी लहान वयापासूनच त्यांना अनेक गोष्टी कळायला सुरुवात होते. आई बाबा आपल्याला कधी ओरडतात, कधी मारतात, ते खरंच रागवले आहेत की मस्करी करतायत अशा अनेक गोष्टी मुले चटकन ओळखतात.
त्यामुळे आताच्या मुलांना शिस्त लावायची म्हणजे त्यांच्या कलानुसार घेऊनच तुम्हाला वागावे लागेल. आज या लेखातून आम्ही तुम्हाला जाणकारांनी दिलेल्या काही टिप्स देणार आहोत. ज्यांचा वापर करून तुम्ही तुमच्या मुलांना चांगली शिस्त लावून एक चांगला व्यक्ती म्हणून मोठे करण्याचा प्रयत्न नक्की करू शकता.
🟣मुलांना समजून घेणे-------
मुलांना समजून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे हे पालकांनी लक्षात घेतले पाहिजे.
काही पालकांच्या रागाचा पारा खूप जास्त असतो आणि त्यांच्यात जोरजोरात ओरडण्याची आणि भांडण्याची एक सवय निर्माण होते.
लहान सहान गोष्टींवर सुद्धा काही आई किंवा वडील खूप आकांड-तांडव करतात.
कधी कधी आपल्याच मुलावर सुद्धा राग काढतात. मुले एक सवय म्हणून ही गोष्ट आत्मसात करत नसले तरी यामुळे त्यांच्या मनात आपल्या पालकांविषयी चुकीचे मत निर्माण होऊ शकते.
या अशा ओरडण्याने, अपमानित भावनेमुळे त्यांच्यात नैराश्य निर्माण होऊ शकते.
अशी सवय असणाऱ्या पालकांनी ही सवय लवकरात लवकर सोडून द्यावी आणि मुलांशी प्रेमाने वागावे.
🟣बोलून प्रश्न सोडवा-----
मुलाने चूक केली की पालकांना राग येतो आणि ते मारून त्याला समजवायला जातात.
पण ही पद्धत चूक आहे.
जेव्हा पालक मुलाला ओरडतात किंवा त्यांच्यावर हात उचलतात तेव्हा मुलही तसेच वागण्याचा प्रयत्न करते.
त्याच्या मते आपले पालक असे वागतात म्हणजे हा मार्ग योग्य आहे
असे त्यांना वाटते. मुल हे आपल्या पालकांचेच अनुकरण करते हे तर आजवर अनेकदा सिद्ध झालेले आहे.
कधी कधी मुले या अपमानाचा बदला इतरांवर काढतात आणि आपल्या पेक्षा कमी ताकदवान मुलांना लक्ष्य करून जे पालक त्यांच्याशी वागले अगदी तसेच वागतात.
त्यामुळे पालकांनी आपल्या मुलांशी असे वागणे सहसा टाळावे आणि चर्चा करण्यावर भर द्यावा. मुलांशी बोलण्याने अनेक प्रश्न आणि समस्या सहज सुटू शकतात.
🟣टाईम आउट रूल----
अमेरिकन अकेडमी ऑफ पीडियाट्रिक्‍स यांनी एका संशोधनातून हा खास रूल पुढे आणला होता.
यानुसार पालकांनी मुलांना ताकीद द्यावी.
म्हणजे समजा त्याने पहिल्यांदा चूक केली तर त्याला समजून घ्यावे, दुसऱ्यांदा चूक केली तरी समजून घ्यावे. पण तिसऱ्यांदा चूक केल्यावर त्याला सौम्य प्रमाणात का होईना शिक्षा करावी.
पण मुल तिसऱ्यांदा चूक करणारच नाही यासाठी त्याला तशी सक्त ताकीद द्यावी.
हाच आहे टाईम आउट रूल! हाच रूल अनेक मुलांसाठी प्रभावी असल्याचे सुद्धा दिसून आले आहे.
🟣त्यांना प्रोत्साहन द्या-----
ही अशी गोष्ट आहे जी करायला अनेक पालक विसरतात.
त्यांचे मते केवळ मुलांना शिस्त लावणे एवढेच आपले काम आहे.
पण नाही ही सुद्धा चुकीची गोष्ट आहे.
पालक मुलांनी चुक केली की ओरडतात पण तेच मुल जेव्हा ती चुक सुधारते किंवा चांगले वागू लागते तेव्हा मात्र त्याची स्तुती करत नाही, त्याला प्रोत्साहन देत नाही.
असे करणे दुटप्पीपणाचे ठरते आणि मुलाची देखील अपेक्षा असते
की आपण जी चुक आता करत नाही ती पालकांच्या लक्षात येवो
आणि त्यांनी त्याबद्दल शाबासकी द्यावी.
मुलांना जेव्हा तुम्ही चांगल्या गोष्टी करण्यासती प्रोत्साहन देता
तेव्हा त्या मुलांना देखील त्या गोष्टी करण्यात अधिक हुरूप येतो
आणि त्यामुळे मुल आधी चांगल्या प्रकारे सुधारते.
🟣खोट्या धमक्या देऊ नका-----
अनेक पालक आपल्या मुलांना खोट्या किंवा पोकळ धमक्या देतात.
जसे की तू असे नाही केलेस तर मी तुला मोबाईल देणार नाही किंवा खेळायला पाठवणार नाही.
पण साहजिकच या धमक्या पोकळ असल्याने ना पालक त्या सिरीयसली घेतात ना मुले घेतात आणि कुठेतरी मुलांना त्याची सवय होऊन जाते.
त्यांना वाटू लागते की आपले पालक फक्त ओरडतात,
बाकी काही करत नाही.
त्यामुळे अशी सवय सोडा आणि त्या ऐवजी सामंजस्याने त्यांना समजवा.
बऱ्याचदा प्रेमाने समजावलेल्या गोष्टी मुले लगेच ऐकतात.
No comments:
Post a Comment