Sunday, 7 May 2023

महाभारतातील अर्जुनाचा वध कोणी केला?


महाभारतातील अर्जुनाचा वध कोणी केला?

महाभारतातील युद्धानंतर,युद्धात भीष्म पितामह यांच्या मृत्यूमुळे युधिष्ठिर फार दु: खी झाले होते. 
मग महर्षि वेद व्यास आणि श्री कृष्ण यांनी त्यांना समजावून सांगितले आणि नीतिमत्त्वाने राज्य करण्यास सांगितले.
 महर्षि वेद व्यासांनीही युधिष्ठिराला दु: ख कमी करण्यासाठी अश्वमेध यज्ञ करण्यास सांगितले. 
तेव्हा युधिष्ठिर म्हणाले की यावेळी तिजोरी रिकामी आहे. अश्वमेध यज्ञ करण्यासाठी खूप पैसा आवश्यक आहे,जो अद्याप उपलब्ध नाही.

युधिष्ठिर हे बोलणे ऐकून महर्षि वेद व्यास म्हणाले की पूर्वीच्या काळात राजा मारुताने खूप मोठे यज्ञ केले होते. 
त्या यज्ञात त्यांनी ब्राह्मणांना बरेच सोनं दिली. 
सोने जास्त प्रमाणात असल्यामुळे ब्राम्हण सोबत नेऊ शकत नव्हते.
 ते सोने अजूनही हिमालयात पडून आहे.
 अश्वमेध यज्ञ त्या पैशाने करता येईल. युधिष्ठिरांनीही तेच करण्याचा निर्णय घेतला.

युधिष्ठिरांनी अश्वमेध यज्ञ करण्याचे ठरविले

महर्षि वेद व्यास यांच्या आदेशानुसार,पांडव हिमालयात गेले आणि तेथे राजा मारुताची संपत्ती मिळवली. 
ती घेऊन जाण्यासाठी पांडवांनी बरेच हत्ती,घोडे आणि सैन्य घेतले. 
त्यांची संख्या खालीलप्रमाणे - साठ हजार उंट, एक कोटी वीस लाख घोडे, एक लाख हत्ती, रथ आणि रथकार. 
याशिवाय घोडे व मानवांचीही गणना केली जात नव्हती. अशा प्रकारे पांडवांनी हस्तिनापुरात सोने नाने आणले.

शुभ काळ पाहून पांडवांनी यज्ञ सुरू केला आणि अर्जुनला रक्षक बनवून अश्व सोडला.
 तो घोडा जिथे गेला तेथे अर्जुन त्याच्यामागे गेला. 
अनेक राजांनी पांडवांचे अधीन स्वीकारले.
त्याच वेळी, काहींनी मैत्रीपूर्ण संबंधांच्या आधारे पांडवांना कर देण्याचे मान्य केले. किरत, मालेछा आणि यवन इत्यादी राजांनी यज्ञावरचा घोडा थांबविला.
 मग अर्जुनने त्यांच्याशी युद्ध केले आणि त्यांचा पराभव केला. अशा प्रकारे अर्जुनाला वेगवेगळ्या देशांच्या राजांशी बर्‍याच वेळा युद्धाला जावे लागले.
भटकताना यज्ञाचा घोडा मणिपूर राज्यात पोहोचला.
 तेथे राजकन्या चित्रांगदा व अर्जुनाचा पुत्र बाभ्रवाहना नावाचा मुलगा होता.
 तो त्यावेळी मणिपूरला राज्य करीत होता. वडील अर्जुनाच्या आगमनाची बातमी जेव्हा बभ्रुवाहनाला मिळाली,तेव्हा त्याचे स्वागत करण्यासाठी तो शहराच्या वेशीजवळ आले.
 आपला मुलगा बब्रुवाहनाला पाहून अर्जुनाने सांगितले की या वेळी यज्ञातील घोड्याचे रक्षण करण्यासाठी मी तुझ्या राज्यात आलो आहे. 
तरी मी तुला युद्धासाठी ललकारीत आहे.

ज्यावेळी अर्जुन हे बाभ्रूवाहनाला म्हणत होता, त्यावेळी नागाकन्या अर्जुनपत्नी उलूपी देखील तेथे आली.
उलुपी ही अर्जुनाची पत्नीही होती. 
उलुपीनेही बभ्रुवाहनास अर्जुनाबरोबर युद्धावर जाण्यास उद्युक्त केले. वडील अर्जुन आणि सावत्र आई उलूपीच्या सांगण्यावरून बाभ्रवाहनाने युद्धास सहमती दर्शविली. 
अर्जुन आणि बभ्रूवाहन यांनी जोरदार युद्ध केले. आपल्या मुलाचे सामर्थ्य पाहून अर्जुन फार आनंदी झाला.

बभ्रूवाहनाने अर्जुनावर तीक्ष्ण बाण सोडला.
 त्या बाणाने दुखापत झाल्याने अर्जुन मूर्च्छीत होऊन पृथ्वीवर पडला. 
त्यावेळी बभ्रुवाहनासुद्धा खूप जखमी झाला होता, तोही जमिनीवर बेशुद्ध पडला.
मग बभ्रुवाहनाची आई चित्रांगदासुद्धा तिथे आली. जखमी अवस्थेत पती आणि मुलगा जमिनीवर पडलेला पाहून तिला फार वाईट वाटले.

चित्रांगदाने पाहिले की त्यावेळी अर्जुनचे शरीर जिवंत होण्याची चिन्हे दिसत नव्हती.
 शुर पतीचा मृत्यू पाहून ती रडत रडू लागली. त्याचवेळी बभ्रुवाहनाही शुद्धीवर आला. 
जेव्हा त्याने पाहिले की त्याने आपल्या वडिलांचा खून केला आहे, तेव्हा त्यालाही दु: ख होऊ लागले. अर्जुनच्या मृत्यूमुळे दु: खी चित्रांगदा आणि बभ्रूवाहन दोघेही खुप शोक करू लागले व उपोषणाला बसले.

चित्रगंधा आणि बभ्रुवाहन उपोषणावर बसले आहेत हे नागाकन्या उलूपीने पाहिले. 
तिच्याजवळ संजीवन मणी होता. 
ते रत्न बभ्रूवाहनाला दिले व अर्जुनाच्या छातीवर ठेवण्यास सांगितले. 
बब्रुवाहनाने तिने सांगितले तसे केले. छातीवर रत्न ठेवताच अर्जुन जिवंत झाला.
 अर्जुनने विचारले असता उलुपी म्हणाली की ती माझी स्वतःची संजीवनी विद्या आहे. 
भीष्पाचा छळ करून खून केल्यामुळे एका वसुचा (एका देवताचा प्रकार) खुन केल्याचा शाप तुला लागला होता. 
आज तुम्ही त्या शापातून मुक्त झाला आहात , असे उलुपीने अर्जुनास सांगितले. 
यानंतर अर्जुन पुन्हा अश्वमेध घोडा घेऊन पुढे निघाला.
स्रोत :-
Aq

No comments:

Post a Comment